Misschien is er tegen de tijd dat dit stukje verschijnt al wat regen gevallen. Dat zou mooi zijn. De warmte had dit voorjaar lang op zich laten wachten, maar toen hij kwam, na de kou en alle neerslag, was de natuur dan toch uitbundig losgebarsten. Nu, amper een maand later, heeft het nog zo nieuwe groen het al zwaar te verduren door de droogte en de hitte. Je hoeft geen tuin te hebben om dat te zien. Intussen horen we regelmatig over het belang van het vasthouden van water en verstandig gebruik ervan. Hoe moet dat, als de tuin, of de planten op het balkon, onder je ogen verdorren? En hoe moet het, als je zo graag buiten wilt kunnen zitten en de hitte maakt dat onmogelijk?
Dat het groen om ons heen dorstig wordt, is op de ene plek beter te zien dan op de andere. De afgelopen tijd viel mij meer dan ooit op, hoezeer de manier waarop met groen wordt omgegaan van invloed is op hoe goed het tegen de droogte kan. Een heel duidelijk voorbeeld is op het ogenblik langs veel wegen te zien. Steeds vaker wordt later gemaaid (‘maai mei niet’) en als gemaaid wordt, dan niet meer de hele breedte van (in dit geval) een berm in een keer. Zo kunnen planten in zaad komen, kunnen meer planten zich ontwikkelen en hebben insecten en vele andere dieren de gelegenheid zich in veiligheid brengen in de begroeiing die blijft staan. Beter maaibeleid zal de biodiversiteit zo beslist vooruit helpen, maar het heeft nog een bijkomend belangrijk voordeel: het laat zien dat waar gras gedeeltelijk gemaaid is, alleen het gemaaide gedeelte volkomen uitgedroogd is. Het hoge gras is vooral groen gebleven, in elk geval onderin, want de grassen staan al in zaad en worden van bovenaf geel zoals ook graan dat doet als het rijpt.
Je zou hoog gras kunnen vergelijken met een bos in het klein: de zon schijnt er bovenop, maar wat verder naar beneden heerst schaduw. De afzonderlijke (gras)planten maken schaduw voor elkaar. Zo blijft er vocht hangen, daardoor kunnen de planten blijven leven en wordt het geheel lang niet zo warm als een ondergrond waar nauwelijks begroeiing is. Als er veel ruimte is tussen planten, of gras kortgeschoren wordt, verschroeit het snel. Het is dus niet bestand tegen droogte en hitte en al helemaal niet tegen een combinatie van die twee.
De grootste hitte heerst waar steen is in plaats van begroeiing. Steen wordt heet en straalt hitte uit. Ook grind is steen. Zelfs zand is in dit verband als steen, het wordt gloeiend heet. En ook dichtgeslagen grond met weinig bodemleven wordt erg warm. Waar planten ver uit elkaar staan en de zon de grond ertussen beschijnt, hebben die planten dus ook sneller van droogte te lijden, zelfs soorten die minder gevoelig zijn voor droogte.
Deze week was in een tuin in mijn omgeving waar een lindeboom staat het verschil in temperatuur in de schaduw onder de boom en op een verschroeid (want platgelopen) stukje gras 15 graden! Wat dit hele verhaal wil illustreren is dat groen hitte tempert. En waar het minder heet is, droogt alles minder uit.
Het hoeft niet moeilijk te zijn, de buitenruimte om u heen een beetje leefbaarder te maken, zowel voor uzelf als voor planten en dieren.
