Tussen heuvels en rivier: De duistere kant van licht

Nederland is één van de meest verlichte landen ter wereld. Licht is functioneel en het geeft mensen het gevoel van veiligheid en gezelligheid. Maar het heeft ook een duistere kant. Het veroorzaakt lichthinder, energieverspilling en het verstoort het ritme van mens en dier. We zijn er ons niet allemaal van bewust wat lichthinder inhoudt en welke schade en hinder het werkelijk geeft. Daarom wil de vereniging Natuur en Milieu Epe werken aan bewustwording én beperking van lichtvervuiling in onze mooie gemeente Epe.

In toenemende mate worden in Epe percelen, huizen en andere gebouwen verlicht. In het donkere, natuurrijke en kwetsbare buitengebied zijn er zelfs inwoners die her en der lampen naar boven richten op bomen. Mensen zitten vaak zelf in huis met de gordijnen dicht. Ze zien hun eigen buitenverlichting dan niet, maar vinden die wel mooi en gezellig. Ze laten de lampen zelfs ’s nachts aan, terwijl ze liggen te slapen.
Maar nachtverlichting hindert de nachtflora en fauna. Nachtvlinders, vleermuizen, vogels, amfibieën, insecten, egels, uilen, wezels en nog veel meer dieren raken ontregeld. Hun dag- en nachtritme raakt in de war. Insecten worden door het kunstlicht aangetrokken en blijven naar de lichtbron vliegen tot ze uitgeput raken en sterven. Hoe kan welk dier dan ook, een nest maken in of onder een heg die ’s nachts verlicht is en waar dus nooit donker is, hoe kan een dier op jouw perceel schuilen, uitrusten of slapen als er geen echt donker is? Het zijn maar enkele voorbeelden. Ook planten, bloemen en bomen die gebrek hebben aan duisternis groeien niet of anders doordat bij gebrek aan duisternis fotosynthese niet goed werkt.
Duisternis is, net als stilte, in het beleid van de gemeente Epe benoemd als kernkwaliteit. Het is een van de aantrekkelijkheden voor toeristen om onze mooie gemeente te bezoeken. Maar het nachtelijk donker is ook heilzaam voor onszelf. Hoe meer we in harmonie met de natuur leven, hoe beter het is voor onze gezondheid en ons welzijn.
Op 28 oktober is het de Nacht van de Nacht. Dit is een jaarlijkse landelijke campagne van Natuur en Milieufederaties met als doel Nederland weer wat donkerder en duurzamer te krijgen. Wij roepen daarom iedereen uit de gemeente Epe op om buitenverlichting in ieder geval deze avond en nacht uit te laten. Probeer het eens uit, kijk of je het mist. Sta eens stil bij het plezier dat je de nachtdieren en de natuur er mee doet. Denk aan de energie die je er mee uitspaart, ook als die duurzaam opgewekt is. Wie weet bevalt het zo goed, dat je het vaker gaat doen!

Een voorbeeld van lichtvervuiling, © Ruud Overes